W roku 2012 Małopolski Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych w Krakowie obchodził 500-lecie swej działalności. Decyzją Komisji Medalu Cracoviae Merenti, której przewodniczył Prezydent Miasta Krakowa i w skład, której wchodzili także Metropolita Krakowski i Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, został złożony wniosek do Rady Miasta Krakowa o przyznanie Małopolskiemu Cechowi Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych w Krakowie Srebrnego Medalu Cracoviae Merenti.
Przez 500 lat swej działalności Małopolski Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych w Krakowie był ściśle związany z naszym miastem.
10 maja 1512 roku rada miejska wydała spisany po łacinie statut i zezwoliła murarzom i kamieniarzom pracującym już w Krakowie, względnie pragnącym się tu osiedlić, na założenie Cechu. Motywy, jakie kierowały radą, są wyraźnie podane w dokumencie: fachowe umiejętności murarzy i kamieniarzy krakowskich, szkolenie adeptów sztuki budowlanej, uściślenie form organizacyjnych krakowskich zakładów budowlanych. Pierwszy statut cechowy zawierał 18 punktów i określał w zarysach organizację Cechu, jednoczącego w sobie zarówno mistrzów, jak i czeladników, zwanych towarzyszami. Mistrzem mógł zostać tylko obywatel Krakowa lub przybysz, który przyjął obywatelstwo i podporządkował się prawu miejskiemu. Czeladnicy i uczniowie (terminatorzy) stanowili tzw. „familię" ściśle związaną z osobą i rodziną mistrza. Zawarte tu uregulowania uzupełnił nowy, spisany już w języku polskim statut z 25 marca 1552 roku zatwierdzony przez króla Zygmunta Augusta. Zawierał on warunki pracy i płacy, przywileje, pieczęć i insygnia oraz informacje na temat wyboru Starszych Cechu. Statut wnikał też w życie religijne członków, organizował życie wspólnoty cechowej zwanej bractwem. W roku 1578 doszło do ugody między Cechem a mistrzami włoskimi i niemieckimi, którzy zobowiązali się podporządkować prawom cechowym.
W połowie XVI wieku Cech posiadał pełne podstawy prawne swego istnienia. Pod koniec XVII wieku jednoczył kilka zawodów budowlanych: murarzy, kamieniarzy, cieśli i sztukatorów. Odgrywał poważną rolę w mieście, z jego grona powoływano architekta miejskiego, występował jak rzeczoznawca w sprawach budowlanych, brał również udział w obronie miasta, mając pod swą opieką basztę zwaną Legacką.
Ciężkie chwile organizacja przeżywała podczas I wojny światowej; jej sytuacja poprawiła się w okresie międzywojennym. W okresie okupacji hitlerowskiej Cech został zlikwidowany i dopiero w roku 1945 powołano nowy. W 1948 roku utworzono Cech Budowlany, a w roku 1950 powstał Cech Rzemiosł Budowlanych.
Obecnie Małopolski Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych, nawiązując do chlubnych tradycji rzemiosła średniowiecznego, pielęgnuje dobre dawne zwyczaje, czuwa nad rzetelnością wykonawstwa prac budowlanych, których podejmują się bracia cechowi, pielęgnuje dobre rozwiązania w działalności gospodarczej, stoi na straży etosu i etyki zawodowej swych członków.
Od dziesięciu lat honoruje rzemieślników i osoby zasłużone dla rozwoju środowiska rzemieślniczego medalami św. Józefa. Pierwszy medal został wręczony Janowi Pawłowi II 19 marca 2000 roku na placu św. Piotra. Do tej pory wśród wyróżnionych tą nagrodą znaleźli się m.in.: kardynał Franciszek Macharski i kardynał Stanisław Dziwisz.
Rozwijający się prężnie, przyciągający inwestorów i turystów Kraków przez 500 lat istnienia Małopolskiego Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych w Krakowie z sukcesem czerpie ze znakomitego dorobku wypracowanego przez kolejne pokolenia mistrzów cechowych. Zaangażowanie tej cenionej organizacji w życie naszego miasta i jej ogromna rola w rozwoju przedsiębiorczości mają nieoceniony wpływ na dzisiejszy obraz Krakowa".
Wręczenie Srebrnego Medalu Cracoviae Merenti Małopolskiemu Cechowi Rzemieślników i Przedsiębiorców Budowlanych w Krakowie odbyło się 10 maja 2012 roku podczas uroczystej sesji Rady Królewskiego Stołecznego Miasta Krakowa i jubileuszowych obchodów 500-lecia Cechu Rzemiosł Budowlanych w Krakowie. Uroczystości odbyły się w Pałacu Wielopolskich przy pl. Wszystkich Świętych 3-4.